Tips voor de geboortepartner


Als het baringsproces vertraagt of rust
Als het baringsproces rust tijdens de verdunnings- en openingsfase of vlak voor de geboorte, moet onnodig ingrijpen worden vermeden. Een periode van rust tussen de verdunnings- en openingsfase is normaal. Dit is het ‘baringsplateau’ of de ‘rust en wees dankbaar’ fase (Oladapo et al. 2018).

Heb geduld en vraag geduld van anderen. Laat je niet onder druk zetten om het baringsproces te bespoedigen met interventies.

Probeer nog wat meer tijd te krijgen en bedenk dat interventies uitgesteld kunnen worden als er geen medische noodzaak voor is. Laat je niet haasten zolang alles goed gaat, ook al duurt het lang. De keuze is aan de ouders.

Tekst uit de onderzoeken naar een natuurlijke periode van rust tussen de verdunnings- en openingsfase:
Door de pulserende aanmaak van oxytocine durante partum, is spontane vordering van de baring meer een trapsgewijs proces, met periodes van intensere activiteit gevolgd door stabielere en rustende periodes gedurende de baring. Hierbij horen ook het ‘baringsplateau’ of de ‘rust en wees dankbaar’ periodes, vaak voorkomend na de intense ‘overgangs’ periode tegen het einde van het geboorteproces (Oladapo et al., 2018).

Dit heeft belangrijke implicaties voor de optimale ondersteuning tijdens fysiologische baring, omdat het foutief diagnosticeren als ‘langzame progressie’ of ‘niet vorderende ontsluiting’ een cascade van onnodige en potentieel schadelijke interventies kan veroorzaken (Nysdedt and Hildingsson, 2014).

De neurohormonale aanpassingen van de baby, inclusief het aannemen van een rustiger bewegingspatroon op sommige momenten tijdens de baring, spiegelen de neurohormonale veranderingen van de moeder. Hiertoe hoorden oxytocine pieken, gevolgd door de afgifte van endorfine wat de aanpassing aan het veranderende tempo steeds mogelijk maakte (Romano & Lothian, 2008). Zo’n delicate, simpele en complexe regie van hormonen geeft het belang aan van een ongestoorde baring zolang alles goed gaat met moeder en baby (Odent, 1992).

Nog enkele misvattingen over het geboorteproces:
Als de vliezen open zijn dreigt er infectie. De baring moet worden ingeleid.
Dit is niet waar. Vaginale infectie komt zelfden voor.

Probeer eerst de tijd te krijgen om de weeën op een natuurlijke manier op gang te brengen.

Bij de helft van de moeders starten de golvingen binnen 24 uur. Bij de andere helft kan het langer duren. In sommige landen wordt zelfs wel 72 uur gewacht.

Er komen geen bacteriën de vaginaopening binnen tenzij ze worden ingebracht.

De vagina is geen rietje, nog een spons: bacteriën zwemmen er dus niet zomaar in ‘omhoog’.

De baarmoederhals zit ‘vast’ en opent zich niet.
Bestaat niet! Los de stress van moeder op. Ze heeft rust nodig en ze moet gevrijwaard blijven van de druk van zorgverleners. Vertrouw erop dat de baring even ‘rust’.

Gebruik visualisaties, De werking van de baarmoederspieren, de openende bloem, de ballonvaart, ontspanning of ga in zelfhypnose om de problemen op te lossen.

Het baren moet direct weer van start gaan. ‘Bijstimulatie’ is nodig.
Het is niet nodig om de vliezen kunstmatig te openen, tenzij er sprake is van speciale omstandigheden. De enige reden om vliezen te helpen los te laten is als de baby ‘met de helm op’ wordt geboren (maar dan is de baby er dus al…).

Sommige baringen rusten lange tijd, soms zelfs dagen aaneen.

Een gestagneerd geboorteproces betekent niet dat de moeder ‘iets moet gaan doen’ noch dat ze moet worden gered (door een interventie toe te staan). Hoe ondergaat de baby het geboorteproces? Is hij of zij in orde?

De echo geeft aan dat het hier een zeer grote baby betreft
Echoscopisch onderzoek kan zoveel als een kilo ernaast zitten.

De enige manier om achter het juiste geboortegewicht van een baby te komen is door hem te wegen nadat hij is geboren.

Vrouwenlichamen zijn ervoor gemaakt om baby’s te dragen die ‘precies passend’ zijn voor de moeder.

Macrosomie komt zelden voor en is meestal het gevolg van diabetes bij de moeder.

Opties die je kunt doen voordat je inleiding of bijstimulatie toestaat
Laat de moeder zich ontspannen en los alle stress op. Steeds een uurtje extra tijd winnen.
Moeder (en baby) kunnen even gaan slapen. Een ontspannen baarmoederhals opent zich als de moeder ontspannen is.
Vaginale onderzoeken moeten beleefd worden afgewezen. Ze zorgen voor onderbreking van de flow en ontspanning van de moeder en zeggen niets over de duur van de baring.
Overwegen van natuurlijke manieren om het baringsproces op gang te brengen:

Stimulatie van de tepels en clitoris;
Moeders temperatuur in de gaten houden;
Zolang mogelijk vasthouden aan geboortewensen;
Lopen, verandering van omgeving;
Rust in bad, heerlijk voor het ontspannen de moeder en de baarmoederhals;
Verdiepingstechnieken gebruiken, instant ontspannen en ultra diepe ontspanning;
Ontspannen bij partner, ‘Hugs Before Drugs’;
Gebruik humor, lachen produceert endorfine en duwt je ademhaling naar beneden;
Light Touch Massage;
Dansen of wiegen met de heupen.
In de bijlage vind je teksten die je kunt oefenen om als geboortepartner onnodig ingrijpen te voorkomen.

Begin van baringsproces – Blijf rustig en ontspannen

’s Nachts:

Slaap totdat de golven om de 5 à 6 minuten komen;

Elke positie die de moeder prettig vindt;

Golfademhaling of kalme ademhaling;

Overdag:

De moeder kan blijven doen wat ze prettig vindt;

Visualiseren: de zich openende bloem / rustig ademhalen naar de vagina toe;

Herhaal geboorteaffirmaties / luister naar de opnames;

Blijf thuis totdat het lichaam van de moeder aangeeft dat het tijd is om te gaan;

Blijf ontspannen tijdens de golven / bel de zorgverlener als ze om de 5 à 6 minuten komen.

Aankomst bij het ziekenhuis – Onderzoek
  • Lijstje met voorkeuren in dossier / verzoek om verpleegkundige die ervaring heeft met natuurlijke bevallingen.
  • Bespreek het geboorteplan met verpleegkundige / dim het licht / draai muziek / hang de openende bloem, ideale geboortepositie op.
  • Neem extra exemplaren van het geboorteplan en eigen kussens mee.
  • Als de opening 4 cm of minder is, ga dan naar huis. Stem je af op de moeder en de baby.
Als het baringsproces vordert – Verdunnings- en openingsfase
  • Zorg dat de moeder goed drinkt.
  • Zorg dat de moeder regelmatig plast.
  • Verander regelmatig van positie om de baby te helpen draaien: op haar zij, op haar rug, in bad, onder de douche, geboortebal, stoel, toilethouding.
  • Ligt ze op haar zij, plaats dan twee of drie kussens onder de knie.
  • Als de moeder op haar rug ligt: kussens onder de knieën, hoofd, schouders en hoofdeinde bed wat omhoog.
  • Blijf contact houden met de baby.
  • Golfademhaling tijdens de verdunnings- en openingsfase.
  • Visualiseer het vullen van een ballon. Alleen de onderbuik komt omhoog. Het lichaam is slap.
  • De moeder keert naar binnen toe naar haar geboortelichaam en baby, zeer diep ontspannen.
Geboortefase
  • Als ze bijna volledig geopend is, geeft de moeder aan de behoefte te hebben haar baby naar beneden te ademen.
  • Moeder volgt de aanwijzingen van haar lichaam; rustige en kalmerende golvingen.
  • Moeder neemt de prettigste positie in voor de geboorteademhaling: op haar zij, toilethouding, baarkruk etc.
  • Aanwijzingen komen alleen van de geboortepartner of desgewenst van een andere geboortebegeleider.
  • De moeder blijft in de geboortepositie (of neemt die positie aan) die voor haar het meest comfortabel is: kikkerhouding, half gehurkt op baarkruk, leunend tegen de geboortepartner, handen en knieën.
Binding
  • Moeder of geboortepartner ontvangt de baby.
  • Moeder verwijdert kleding/stof die in de weg zit: baby wordt direct na de geboorte op de buik van de moeder gelegd met een warme doek over zich heen om zo via huidcontact met elkaar en met de geboortepartner te kunnen binden.
  • Baby wordt aan de borst gelegd om te voeden.

Aanwijzingen van de geboortepartner aan de moeder

Om de tijd tussen de golven door te komen is het goed om iets grappigs voor te lezen. Lachen ontspant het bekkengebied en helpt te focussen op de neerwaartse beweging binnen in het lichaam van de moeder. Hieronder volgen enige suggesties die de geboortepartner (zachtjes en in iedere gewenste volgorde) kan gebruiken.

Tussen de golven in de verdunnings- en openingsfase
  • Blijf je ontspannen. Laat je maar meevoeren door de ontspanning.
  • Elke spier is slap en ontspannen; voel de kalmte en de rust.
  • Je lichaam is slap door de volkomen ontspanning en de rust.
  • Je lichaam rust nu, heel kalm, heel ontspannen.
  • Laat de geboorte maar over aan je geboortelichaam.
  • Ontspan je en vertrouw er maar op dat je lichaam weet wat het moet doen.
  • Je voelt je zo kalm, zo op je gemak, zo rustig…
Tijdens de golven – zeg dit zachtjes maar met meer nadruk en ‘sturing’:
  • Je lichaam is helemaal slap; volg je ademhaling maar.
  • Vertrouw op je lichaam; lange diepe ademhalingen.
  • Vul de ballon; geef hem een kleur. Maak hem voller en voller, hoger en hoger.
  • Adem omhoog. Vul die ballon. Adem LANGZAAM omhoog.
  • Adem omhoog met de natuurlijke beweging van je lichaam.
  • Je lichaam is los, je armen zijn los, je benen zijn los.
  • Adem omhoog, alleen met je geboortelichaam.
  • Je lichaam is los, je schouders zijn los, je borst is ontspannen.
  • Adem een keer heel langzaam in; werk samen met de baby.
  • Baby en moeder werken samen.
  • Lange, rustige ademhaling, adem maar naar boven.
  • Laat los en voel de ontspanning naar beneden stromen.
Tijdens de geboorteademhaling – zeg dit op liefdevolle toon:
  • Adem je liefde naar beneden naar de baby toe.
  • Adem je liefdevolle kracht naar beneden naar de baby toe.
  • Maak de weg vrij; maak het pad glad en gemakkelijk voor je baby.
  • Volg de aanwijzingen van je baby en je lichaam.
  • Open het pad voor je baby.
  • Duw je baby zachtjes naar beneden om geboren te worden.
  • Je lichaam volgt de aanwijzingen van je baby.
  • Zachtjes en rustig adem je je liefde naar beneden naar je baby toe.
  • Het pad is nu open en glad.
  • Je baby glijdt gemakkelijk en gladjes naar beneden.

Vragen voor de geboortepartner aan de zorgverlener

  • U gaat/ging ermee akkoord, de geboorte alleen te versnellen als er iets mis is. Is er iets mis?
  • Wat is hier de medische indicatie?
  • Is er wat mis mee als we een uur wachten? Oké, dan kiezen we ervoor om te wachten.
  • Is er een medische noodzaak?
  • Wacht even, wat gebeurt hier? Is mijn vrouw in gevaar? Is mijn baby in gevaar? Nee, dan willen we graag bij ons geboorteplan blijven en wachten we nog even.
  • Zijn er andere opties die we kunnen proberen voor we hiertoe overgaan?
  • Wat voor invloed zal uw voorstel hebben op het geboorteproces van mijn vrouw? En op mijn baby?
  • Waarom denkt u dat dit noodzakelijk is op dit moment?
  • Wat ziet u waardoor u denkt dat u dit moet voorstellen?